کد مطلب:113793 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:220
طرح طبیعت نگری: در این طرح ابتداء طبیعت و ویژگیهای آن مطرح می گرد و سپس اهداف آموزشی را در پرتو زیبائی های طبیعت الهی به اثبات می رسانند مانند: خطبه 165 و 185 و 186 و 160 و 165 و 182 و 91 و 211. طرح واقعیت نگری: در این روش درست آموزشی، به كشف واقعیت های موجود در نظام آفرینش و پدیده های زیبای خلقت الهی می پردازند و آنگاه پس از نتیجه گیری های لازم مباحث عقیدتی را مطرح می فرمایند مانند: [صفحه 61] خطبه ی 1 و 185 و 91 و 186 و 211 و 163 و 108 و 193. طرح بررسی نظام آفرینش: امام (ع) ابتداء به شناسائی نظام آفرینش روی می آورند و اصول ثابت و حاكم بر آن را بگونه ای زیبا می شناسانند و سپس اهداف آموزشی خود را در بررسی های عقلی خاص خودشان مطرح می فرمایند مانند: خطبه 1 و 185 و 183 و 211 و 160 و 165 و 171. طرح تفكر سیستمیك (كل نگری): یعنی جهان را یك مجموعه ی هماهنگ دیدن، كه امام (ع) با اثبات این طرز تفكر در نهج البلاغه، به اثبات وجود خدای هماهنگ كننده و مدیر و مدبر ازلی می پردازد مانند: خطبه 91 و 185 و 192 و 183 و 163 و 186 و 165 و 160. طرح راه تكامل: امام (ع) با عنوان كردن ضرورت «رفتن» و ضرورت «راه تكامل» بی ثباتی اكثر مكاتب بشری، و مذاهب تحریف شده را به اثبات می رساند مانند: خطبه 150 و 1 و 116 و 94 و 97 و 154 و 182 و 185 و 192 و... «واژه ی طریق، صراط، صراط المستقیم، الیمین و الشمال». طرح رابطه نگری: یعنی ابتداء رابطه های موجود در نظام آفرینش را كشف می نمایند، مثل رابطه حیات و دفاع، آب و تشنگی و سپس به رفع نیازمندیها و رابطه ی نیاز و رفع نیاز توجه فرموده پروردگار حكیم و بنده نواز را [صفحه 62] مطرح می فرمایند مثل خطبه 1 و 185 و 91 و 27 و 29 و 34 و 43 و 54 و 56 و 165. طرح خلقت نگری: در انواع ضرب المثل ها و مقایسه ها و بكار گیری مثل های گوناگون، این طرح را بكار گرفته اند كه در بسیاری از خطبه ها و نامه ها و حكمت های نهج البلاغه موجود است. طرح تداوم نگری: امام (ع) واقعیت ها را می شناسانند و سپس ضرورت تداوم آنها را مطرح می كنند كه در این رابطه بسیاری از مفاهیم عقیدتی را اثبات می فرمایند: مانند: خطبه 165 و 1 و 91 و 85 و 3 و 26 و 39 و 101 و 131 و 239 و 109 و 108 و... طرح هدایت فكری: در این طرح اصل هدایت و ضرورت آن را در كل نظام آفریشن و در زندگی انسان، به بررسی می گذارند و آنگاه خداوند هدایت كننده و انبیاء و اولیاء الهی را در رابطه با اصل هدایت و تداوم آن مطرح می فرمایند مانند خطبه 109 و 1 و 185 و 163 و 104 و 108 و 109 و 158 و 147 و 178 و 198 و... طرح حق گرائی: با توجه به «بایدها و نبایدها» و آنچه كه «هست» و «باید باشد» به آموزش مفاهیم عقیدتی، سیاسی، اخلاقی می پردازند مانند خطبه ی 109 و 101 و 185 و 176 و 152 و 193 و 88 و 81 و 83 و 86 و 87 و 90 و 110 و 230 و 237 و 150 و 289 و 114 و 194 و... [صفحه 63] طرح ضرورت زندگی اجتماعی: امام (ع) با اثبات عقلی ضرورت زندگی اجتماعی، به اثبات ضرورت دین و وحی الهی و رسالت پیامبران خدا و تعیین الهی امامان معصوم (علیهم السلام) می پردازد مانند خطبه 1 و 106 و 89 و 72 و 87 و 104 و 95 و 96 و... طرح قانون تطابق و سنخیت ها: این طرح با طرح رابطه نگری هم افق است. یعنی نیازهای ما با جهان خارج تطابق داشته و هماهنگ است، آنجه می خواهیم، هست و قبل از ما خلق شده اند. وحدت نگری: امام (ع) در نهج البلاغه ابتداء اصل وحدت در كل نظام را به اثبات می رسانند و آنگاه به ضرورت این اصل در زندگی انسان ها پرداخته تذكرات اخلاقی لازم را عنوان می فرمایند مثل خطبه ی 1 و 192 و 15 و 50 و 97 و 180 و 147 و 221 و 27 25 و 121 و 127 و... طرح هدفداری: در این طرح پس از آنكه اثبات می فرمایند همه ی پدیده ها دارای اهداف ارزشمند تكاملی هستند و همه ی اجزاء بدن انسان نیز بسوی اهداف حیاتی در حركتند به هدفداری انسان می پردازد كه ممكن نیست انسان بدون هدف و بیهوده آفریده شده باشد و آنگاه تذكرات اخلاقی لازم را مطرح می فرمایند مانند خطبه های: 76 و 71 و 81 و 83 و 86 و 87 و 90 و 110 و 230 و 237 و 150 و 176 و 193 و 88 و... [صفحه 64] طرح كمال گرائی: امام (ع) در مباحث نهج البلاغه با براهین عقلی حساب شده، كمال گرائی موجودات نظام هستی را اثبات و آنگاه، ارزش های تكاملی را مطرح می كنند مانند خطبه های 237 و 230 و 110 و 87 و 90 و... طرح میزان گرائی: با كشف اندازه ها و وجود اعتدال در نظام هستی و نظم شگفتی آور در نظام احسن آفرینش، به اثبات عدل الهی و ارزش های اخلاقی روی می آورد مانند خطبه 189 و 175 و 176 و 198 و كتاب 53 و 31 و دیگر طرح هائی كه جهت اختصار تنها نام آنها را مطرح می كنیم مانند: روش مقایسه ای طرح عقائد و احكام طرح عقائد و اخلاق طرح عرفان و عشق و پرستش طرح استفاده از روش های حسی طرح نیازهای اساسی انسان طرح نیازهای اساسی جوامع بشری طرح روش ابراهیمی بكار گیری هنر مجسم كردن مباحث فكری [صفحه 65]
امام (ع) برای آموزش مفاهیم بلند و ارزشمند عقیدتی و توجه مغزها و دل ها به ارزش های اخلاقی، و افشاگریهای لازم سیاسی و تربیت سیاسی جامعه ای اسلامی و هدایت مخالفان و دشمنان نا آگاه، انواع طرح ها و شیوه های آموزشی شگفتی آوری را مطرح فرموده اند كه همه ی مربیان و معلمان مراكز آموزشی باید به آنها توجه نمایند و در آموزش های ضروری همه ی آنها را بكار گیرند كه در این قسمت به برخی از آنها اشاره می شود مانند:
صفحه 61، 62، 63، 64، 65.